-- --

Những người lướt ván quay phim cuộc gặp gỡ gần gũi của họ với một con cá voi đầu bò lùn gần Port Lincoln. (Ảnh: acb.net.au)

NAM ÚC -  Sở thủy lợi Nam Úc - SA Water - đã bị cáo buộc có hành vi sai trái về môi sinh sau cái chết của một con cá voi đầu bò lùn (pypmy whale) và hai con cá heo gần địa điểm đo địa chấn ở Port Lincoln, tiểu bang Nam Úc.

Khảo sát địa chấn sử dụng súng hơi để tạo ra tín hiệu âm thanh có thể xuyên qua vùng đất dưới biển để giúp xác định khư vực địa lý.

Âm thanh được tạo ra có tần số cao và một số nghiên cứu cho thấy các cuộc khảo sát có thể làm gián đoạn hành vi của động vật.

Một cuộc khảo sát địa chấn đã diễn ra ngoài khơi Billy Lights Point vào ngày 22 tháng Hai, nơi sở thủy lợi SA Water đã đề xuất xây dựng nhà máy lọc nước mặn.

Một con cá voi đầu bò lùn mắc cạn trên một bãi biển ở Spalding Cove gần địa điểm thử nghiệm ba ngày sau cuộc khảo sát và chết.

Trước đó, người ta đã thảo luận trên một diễn đàn tin tức cộng đồng rằng một con cá voi và con của nó đang bơi ở vịnh  Proper Bay gần địa điểm thử nghiệm địa chấn.

Yêu cầu thông tin

Cựu thượng nghị sĩ và thủy thủ tàu ngầm, Rex Patrick, cho biết ông muốn tìm hiểu thêm thông tin về con cá voi và cái chết của nó nên đã gửi yêu cầu muốn có thông tin theo luật Tự do Thông tin (Freedom of Information - FOI).

Rex Patrick cho biết ông muốn biết thêm thông tin về vụ việc. (ABC News: Lincoln Rothall).

FOI tiết lộ hai con cá heo cũng mắc cạn và chết ngày hôm đó.

Cựu thượng nghị sĩ là một chuyên gia về âm thanh và các máy dò địa chấn được chế tạo trước đây được sử dụng cho các cuộc khảo sát tương tự.

Ông cho biết tần suất của các cuộc khảo sát được thực hiện ở Port Lincoln lên tới đỉnh điểm là 220 decibel, “rất lớn” và ở cùng âm lượng mà hải quân sử dụng để dò tìm tàu ngầm.

Ông nói: “Nó hoạt động ở cùng tần số mà cá voi và cá heo giao tiếp với nhau.”

Tammy Franks, thành viên lập pháp (MLC) thuộc Đảng Xanh, đã báo cáo vụ việc của sở thủy lợi SA Water với chính phủ liên bang về khả năng vi phạm Đạo luật bảo vệ môi sinh và bảo tồn đa dạng sinh học - Environmental Protection and Biodiversity Conservation Act, liên quan đến cái chết của cá voi.

Tammy Franks đã nêu lên mối lo ngại về hoạt động của SA Water. (ABC News: Che Chorley)

Cô cho biết cô muốn bảo đảm cơ quan hữu trách quản lý nước thực hiện các bước thích đáng để bảo vệ động vật trong cuộc khảo sát này.

Cô Franks cho biết khoa học cho thấy các cuộc thử nghiệm địa chấn có thể tác động đến các loài động vật có vú trong phạm vi 8 cây số (km), đó là khoảng cách từ khu vực khảo sát mà cá voi mắc cạn và chết.

Cô nói: “Khoa học cho biết tám cây số, và đó thực sự là khoảng cách tám cây số nơi con cá voi đầu bò lùn này ở vào thời điểm đó.”

Cái chết của cá voi không liên quan đến khảo sát

Phát ngôn viên của sở thủy lợi SA Water cho biết tổ chức này đã áp dụng các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt trong quá trình khảo sát để ngăn ngừa thiệt hại cho sinh vật biển.

Sở Thủy Lợi SA Water đang tiến hành cuộc khảo sát tại Billy Lights Point liên quan đến một nhà máy lọc nước mặn theo kế hoạch. (ABC Eyre Peninsula: Jodie Hamilton)

Phát ngôn viên này cho biết: “Các biện pháp này tuân theo… hướng dẫn… do Bộ Biến đổi Khí hậu, Năng lượng, Môi sinh và Nước liên bang giám sát”.

Phát ngôn nhân này cho biết sở thủy lợi SA Water đã thuê một chuyên viên  quan sát động vật có vú ở biển, người theo dõi hoạt động của động vật trong vòng ba cây số (km) sau cuộc khảo sát và "không phát hiện thấy động vật biển có vú nào khi ấy".

Họ cho biết: “Có các quy tắc nghiêm ngặt được áp dụng để ngay lập tức giảm công suất của các thiết bị phát âm nếu cá voi đi vào khu vực khảo sát trong phạm vi 1 cây số (km) hoặc tắt nguồn thiết bị nếu chúng bơi vào trong phạm vi 500 mét”.

Phát ngôn viên này cho biết đã có những cái chết khác của cá voi xung quanh Eyre Peninsula vào tháng Một và tháng Hai khi các cuộc khảo sát không diễn ra.

Sở thủy lợi SA Water nói “Không có bằng chứng nào cho thấy bất kỳ mối liên hệ nào giữa vụ mắc cạn được báo cáo vào cuối tháng Hai và hoạt động địa vật lý của chúng tôi.”

Tuy nhiên, ông Patrick cho biết tần số này được biết là gây thiệt hại cho động vật có vú - và cho biết những cái chết có thể là kết quả của các cuộc khảo sát.

Ông nói: “Ai cũng biết rằng các loài động vật có vú ở biển sẽ tự mắc cạn trong hoàn cảnh chúng phải đối mặt với những tín hiệu rất lớn từ các cuộc khảo sát địa chấn”.